Sieć McDonald’s funkcjonuje w większości krajów świata, a podstawowym elementem tradycyjnej oferty jest kanapka Big Mac. Dlatego właśnie w oparciu o koszt tego produktu stworzono jeden z podstawowych wskaźników finansowych, którym posługują się zarówno poważni biznesmeni, jak i zwykli obywatele.
Czym jest Indeks Big Mac’a?
Indeks Big Maca to koszt hamburgera w sieci McDonald’s. Big Mac zawiera mięso, warzywa, ser, chleb i inne produkty. Jego koszt obejmuje również wynajem pomieszczeń i sprzętu, koszt pensji pracowników i wiele innych elementów. Jeśli cena Big Mac’a jest niska, można powiedzieć, że ceny w tym kraju są niskie, a jeśli wysoka, to i ceny są stosunkowo wysokie.
Indeks Big Maca został po raz pierwszy zaprezentowany przez magazyn The Economist we wrześniu 1986 roku w artykule Pama Woodalla jako żartobliwy przykład i od tego czasu jest obliczany oraz publikowany corocznie przez to wydawnictwo. Opiera się na idei parytetu siły nabywczej: jeśli koszyk towarów jest wart, powiedzmy, 50 funtów w Wielkiej Brytanii i 100 USD w Stanach Zjednoczonych, to stosunek uczciwych walut powinien wynosić 1:2 albo stawka powinna wynosić 2 dolary za 1 funt szterlinga. W tym przypadku przyjmuje się warunkowe założenie, że można dostarczać towary z jednego kraju do drugiego za darmo, to znaczy, że koszty transportu podczas dokonywania obliczeń są pomijane.
Zaletą indeksu jest:
– Możliwość zobaczenia nieodpowiedniość kosztu walut w krajach z podobnym poziomem dochodów;
– Możliwość szybkiego porównania walut większości krajów na świecie, gdyż informacje o kosztach Big Mac’a są ogólnie dostępne, a przeciętnego koszyka towarów – nie.
Na podstawie indeksu Big Maca wyodrębniono kraje z walutą niedocenioną oraz przecenioną. Do pierwszej z nich zaliczyć można Egipt, Hongkong, Chiny, Meksyk, Rosję itd. Z kolei do walut przecenionych zaliczają się frank szwajcarski, korona szwedzka, real brazylijski, peso argentyńskie.
Ciekawy fakt: większość obywateli Indii nie je Big Maców, w skład których według receptury wchodzi wołowina. Do 2011 roku indeks Big Maca w odniesieniu do tego kraju w ogóle nie był wyliczany, a następnie podjęto decyzję o charakterze kompromisowym. Za podstawę przyjęto lokalny odpowiednik burgera z kurczakiem o nazwie „Maharaja Mac”.
Jak obliczyć indeks Big Maca?
Jak dokonać wyliczenia indeksu Big Maca i czy potrzebne jest w tym celu posiadanie specjalistycznego wykształcenia ekonomicznego? Otóż, wcale nie!
Przede wszystkim należy wyjaśnić,ile kosztuje Big Mac w jednym kraju, na przykład w Stanach Zjednoczonych, oraz w drugim kraju, na przykład w Polsce. Wiadomo, że w Polsce walutą krajową są złote, a w Stanach Zjednoczonych – dolary amerykańskie. Trzeba zatem dokonać porównania tych dwóch walut. Przede wszystkim należy podzielić koszt Big Mac’a w Polsce na koszt Big Mac’a w Stanach Zjednoczonych. Nie będziemy teraz rozważać realnych cen, a tylko załóżmy, że w Stanach Zjednoczonych omawiana kanapka kosztuje 4 dolary, a w Polsce 10 złotych. Podzielmy zatem 10 na 4, w efekcie czego otrzymamy 2,5. Oznacza to, że w rzeczywistości dolar jest cenniejszy niż złoty o 2,5 raza. Dalej dokonajmy porównania kursu walut, dzięki temu można zobaczyć, czy złoty względem dolara jest przeceniony lub odwrotnie – niedoceniony.
Jest to naprawdę bardzo prosty sposób pozwalający dokonywać porównania współczynników walut w różnych krajach. Aby uzyskać dane niezbędne do porównania, wystarczy:
– Zobaczyć kursy walut w Internecie;
Wejść na stronę McDonald’s, by zobaczyć jaką cenę ma aktualnie Big Mac w wybranym kraju.
Ciekawy fakt:na podstawie indeksu Big Maca niektórzy ekonomiści poszli dalej i zaproponowali przeliczanie na słynne kanapki rozmiar produktu krajowego brutto oraz udział w PKB na osobę. W ten sposób narodził się cały dział, sekcja półżartobliwej ekonomii o nazwie „burgeronomia”.
Na co oddziałuje indeks Big Maca?
Wskaźnik Big Maca pozwala nie tylko zobaczyć obiektywność istniejących kursów walutowych, ale również przeanalizować, na ile została niedoceniona waluta analizowanego kraju w wybranym okresie czasowym. Oto przykład: pierwszy Big Mac został zrobiony w 1967 roku, wtedy koszt tej kanapki wynosił 47 centów. Już w ciągu roku został narodowym amerykańskim produktem, a jego koszt wzrósł do 49 centów. W momencie, kiedy Big Mac Index został wyliczony po raz pierwszy (1986 rok) koszt Big Mac’a wynosił już 1,6 USD, a obecnie jego cena przekroczyła 4 dolary. Można zatem stwierdzić, że koszt dolara obniżył się w ciągu tego okresu prawie 10 razy. Z kolei po dokonaniu sprawdzenia cen burgerów w innych krajach eksperci doszli do wniosku, że w rzeczywistości koszt Big Mac’a w 2019 roku w Stanach Zjednoczonych nie powinien być wyższy niż 2 dolary.
Indeks Big Maca w Polsce w 2020 roku
Można wyliczyć też wskaźnik Big Maca w Polsce. Cena słynnej kanapki w Polsce wynosi trochę więcej niż 10 złotych, w Stanach Zjednoczonych koszt tego samego produktu stanowi 5,51 USD. Oznacza to, że nominalny kurs walutowy stanowi 1,83. Gdyby popatrzeć na złoty ze względu na PKB, jego kurs jest zaniżony względem dolara o ponad 20%, co również jest dość odczuwalną liczbą.
Poniższy wykres pozwala zapoznać się z miejscem Polski wśród innych krajów ze względu na Index Big Maca.
Analizując powyższe dane można stwierdzić, że kurs złotówki jest mocno niedoceniany. Kurs dolara w rzeczywistości powinien wynosić tylko 1,8 dolara, a nie 3,7 dolara, jak to jest obecnie ustalone przez Narodowy Bank Polski. Jedynym pocieszeniem w tej sytuacji jest ten fakt, że burgery w naszym kraju, gdy porównamy ich cenę z ceną w innych krajach, są sprzedawane po zdecydowanie niższej cenie.
Niemniej ważnym jest również fakt, że polski złoty jest niedoceniany nie tylko względem dolara (ta sytuacja jest w ogóle standardowa dla większości walut światowych), ale również w stosunku walut innych krajów. Z analizy indeksu Big Maca wynika, że w odniesieniu do euro, złotówka powinna kosztować prawie połowę mniej, a w odniesieniu do funta brytyjskiego – prawie o 35%.
Otóż, wykorzystując indeks Big Maca na pewno nie dowiemy się, co czeka nas jutro. Natomiast pozwoli on zobaczyć obecny stan rozwoju ekonomiki zarówno poszczególnych państw, jak i całego świata, uprościć rozumienie kursu wymiany walut i dokonać prognozy zmian, które mogą mieć miejsce w najbliższej przyszłości.Sieć McDonald’s funkcjonuje w większości krajów świata, a podstawowym elementem tradycyjnej oferty jest kanapka Big Mac. Dlatego właśnie w oparciu o koszt tego produktu stworzono jeden z podstawowych wskaźników finansowych, którym posługują się zarówno poważni biznesmeni, jak i zwykli obywatele.
Najlepsza oferta kredytowa na listopad
Czytaj również: Jak obliczyć podatek dochodowy
